İşletmenin ticarî ilişkileri sebebiyle elde ettiği gelir ve kârların kaydı için kullanılır.
Gelir hesapları olduğu için açılış kayıtları daima alacak taraflıdır.
hesaplarını içinde barındırır.
Öz kaynak değerleme yöntemini kullanmayan işletmelerin iştiraklerinden elde ettiği gelirlerin takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme %28 ortağı olduğu Okyanus A.Ş.'den kâr payı dağıtımı sonucu 72,000 TL temettü alacağı olduğu haberini almıştır. Muhasebe kaydını yapınız.
İştirakten olan alacak 132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR hesabının borcunda izlenir. Kâr payı geliri ise 640 İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRLERİ hesabının alacağına kaydedilir.
Bağlı ortaklıklardan olan kâr payı gelirlerinin takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, %60 ortağı olduğu Ada İşletmesi'nden 180,000 TL temettü almaya hak kazanmıştır. Muhasebe kaydını yapınız.
Bağlı ortaklıklardan olan temettü geliri 133 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR hesabında izlenir. Gelirin kaydı ise 641 BAĞLI ORTAKLIKLAR TEMETTÜ GELİRLERİ hesabının alacağına yapılır.
İşletmenin her türlü faiz geliri bu hesapta izlenir.
Örnek: Vadeli mevduat hesabına 8,000 TL tutarında faiz tahakkuk etmiştir. Faiz geliri, gelir vergisi kesintisi yapıldıktan sonra vadeli mevduat hesabına aktarılmıştır. Muhasebe kaydını yapınız. (Gelir vergisi oranı %15)
Faiz geliri 642 FAİZ GELİRLERİ hesabında gelir olarak gösterilir. 8,000 x %15 = 1,200 TL gelir vergisi kesintisi yapıldıktan sonra kalan tutar işletmenin vadeli mevduat hesabına aktarılır.
Satışlara aracılık edilmesi sonucu elde edilen gelirlerin takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, Kaya Ltd. şirketinin 5,000 TL tutarındaki malını %10 komisyon karşılığında nakit olarak satmıştır. Komisyon gelirinin kaydını yapınız. (KDV %18)
5,000 TL tutarındaki malın %10 komisyonu 500 TL'dir. Satışın KDV'si müşteriye yüklendiği için 391 HESAPLANAN KDV alacaklandırılır. Satış tutarı nakit olarak tahsil edildiği için de 100 KASA hesabı borçlandırılır.
Karşılık ayrılması sonucu mevzusu kapanan tutarlar için kullanılır.
Örnek: İşletme daha önce tamamı için karşılık ayırdığı 14,000 TL tutarındaki kısa vadeli şüpheli ticarî alacağını 10,000 TL nakit olarak tahsil edebilmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Daha önce açılan 129 ŞÜPHELİ TİCARÎ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-) hesabı borçlandırılarak kapatılır. 128 ŞÜPHELİ TİCARÎ ALACAKLAR hesabı alacaklandırılarak söz konusu şüpheli alacağın konusu kapanır. Alacak nakit olarak tahsil edildiği için 100 KASA hesabı borçlandırılır. Aradaki fark 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabında gösterilir.
Her türlü menkul kıymet satışı sonucu elde edilen kârın takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, 200,000 TL'ye satın aldığı hisse senetlerini banka aracılığı ile 245,000 TL'ye satmıştır. Muhasebe kaydını yapınız.
Satılan hisse senetleri 110 HİSSE SENETLERİ hesabı alacaklandırılarak elden çıkarılır. Satış tutarı banka aracılığı ile tahsil edildiği için 102 BANKALAR hesabı borçlandırılır. Satışın kârı ise 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRLARI hesabının alacağında gösterilir.
Her türlü dövizin değerlenmesi sonucu elde edilen kârın takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, dönem içinde 1€ = 3.00 TL'den 10,000€ satın almıştır ve euro hesabında başka tutar bulunmamaktadır. Dönem sonunda Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kur 1€ = 3.20 TL'dir. Dönem sonu muhasebe kaydını yapınız.
Dönem sonunda (3.20 - 3.00) x 10,000€ = 2,000 TL kâr elde edildiği için elde edilen gelir 646 KAMBİYO KÂRLARI hesabının alacağında gösterilir. 100 KASA hesabı borçlandırılarak kambiyo kârı euro kasasına aktarılır.
Reeskont işlemleri sonucu elde edilen gelirin takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, 2016 yılı dönemi sonunda kısa vadeli ticarî borç senetlerine 6,500 TL reeskont hesaplamıştır. Dönem sonu reeskont kaydını yapınız.
Borç senetleri için değerleme gününde hesaplanan reeskont tutarı 322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-) hesabının borcunda gösterilir. Reeskont geliri ise 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ hesabının alacağına kaydedilir.
Örnek: İşletme, 2017 yılının ilk günü önceki dönem adına kısa vadeli alacak senetleri için hesapladığı 4,800 TL tutarındaki reeskontu kapatmıştır. Muhasebe kaydını yapınız.
Yeni dönemin ilk günü alacak senetleri için olan reeskontun dönem sonuna kadar kapatımı 122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-) hesabının borçlandırılması ile olur. Faiz geliri ise 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ hesabının alacağında gösterilir.
Bilgi yok.
640 ~ 648 nolu hesaplarının konusu olmayan tüm ticarî gelir ve kârların takibi için kullanılır.
Örnek: İşletme, kiraya verdiği işyerinin aylık kirası olan 3,000 TL'yi nakit olarak tahsil etmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Kiradan elde edilen gelir 649 DİĞER OLAĞAN GELİR ve KÂRLAR hesabında gösterilir.
Pekiştirme: 64 hesap grubuna ait hesapları, hesap kodları ile beraber sırasıyla yazınız.
64 DİĞER FAAİYETLERDEN OLAĞAN GELİR ve KÂRLAR