Bilanço tarihi ile itibariyle tahakkuk eden vergi ve benzeri yükümlülükler, tahmini giderler ve tazminat gibi durumlar için ayrılan karşılıklarda kullanılır.
hesaplarını içinde barındırır.
Kurumlar vergisi mükellefi işletmeler tarafından dönem sonunda ayrılan karşılıklarda kullanılır.
Pasif karakterli bir hesap olduğu için açılışı daima alacak taraflıdır.
Örnek (1/2): Dönem sonunda 420,000 TL'lik kurumlar vergisi tahakkuk etmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Tahakkuk kaydında 691 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı borçlandırılır ve 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı alacaklandırılır.
Örnek (2/2): İşletmenin kurumlar vergisi kesinleşmiş ve vergi dairesine beyanname vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Tahakkuk eden vergi borcu kesinleştiğinde 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI borçlandırılır ve 360 ÖDENECEK VERGİ ve FONLAR hesabı alacaklandırılır.
Dönem içinde peşin ödenen vergi ve benzeri yükümlülüler için kullanılır.
Pasifi düzenleyici bir hesap olduğu için açılış kaydı daima borç taraflıdır.
Örnek (1/2): İşletmenin dönem içinde peşin olarak ödediği vergiler toplamı 120,000 TL'dir. Dönem sonundaki muhasebe kaydını yapınız.
Dönem sonunda 193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ ve FONLAR hesabı alacaklandırılarak 371 DÖNEM KÂRININ PEŞİN ÖDENEN VERGİ ve DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ (-) hesabının borcuna aktarılır.
Örnek (2/2): 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabının alacak kalanı 420,000 TL'dir ve işletme beyannameyi vergi dairesine vermiştir. Dönem sonundaki muhasebe kaydını yapınız.
Tahakkuk eden vergi kesinleştiğinde ve vergi dairesine beyanname verildiğinde 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı borçlandırılır, 371 DÖNEM KÂRININ PEŞİN ÖDENEN VERGİ ve DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ (-) alacaklandırılır ve aradaki fark 360 ÖDENECEK VERGİ ve FONLAR hesabına aktarılır.
Personelin çalıştığı yıllar boyunca hak ettiği tazminatların vadesine bir yıldan az süre kaldığında kullanılır.
Açılış kaydı için 472 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI hesabını inceleyiniz.
Örnek (1/2): Satış sorumlusu personelin on iki senelik kıdem tazminatı 78,000 TL'dir. Personel izleyen dönemde emekli olacaktır. Bilanço günündeki muhasebe kaydını yapınız.
Daha önce 472 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI hesabında izlenen birikmiş kıdem tazminatlarının vadesine bir yıldan az kaldığı için 372 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI hesabına aktarılır.
Örnek (2/2): İzleyen dönemde personelin 85,000 TL'lik kıdem tazminatı banka yoluyla ödenmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Kıdem tazminatı ödendiği için 372 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI hesabı borçlandırılarak kapatılır.
Gelecek ayda ya da aylarda ödenecek tahminî giderler için kullanılır.
Örnek (1/2): İşletmenin üretim tesisine ait Ocak ayı elektrik kullanımı tahmini olarak 4,800 TL'dir. Muhasebe kaydını yapınız.
Tahmini gider 373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI hesabında izlenir.
Örnek (2/2): Bir sonraki ayda Ocak ayına ait elektrik faturası 5,000 TL olarak gelmiştir ve banka yoluyla ödenmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Fatura ödendiği için Ocak ayı için ayrılan karşılık kapatılır. Aradaki fark 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ hesabına kaydedilir.
370 ~ 373 nolu hesaplarının konusu olmayan diğer tüm borç ve gider karşılıkları için kullanılır.
Örnek: İşletmenin satmış olduğu ürünler ile ilgili açılan tazminat davasında 500,000 TL karşılık ayrılmıştır. Muhasebe kaydını yapınız.
Tazminat davası işletmeye karşı açıldığı için 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER ve ZARARLAR hesabı borçlandırılır ve 379 DİĞER BORÇ ve GİDER KARŞILIKLARI hesabı alacaklandırılır.
Uygulama: Dönem sonunda 69,000 TL tutarında vergi borcu tahakkuk etmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Vergi tahakkuk kaydında 691 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı borçlandırılır ve 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı alacaklandırılır.
Uygulama: İşletme dönem içinde peşin olarak 80,000 TL vergi ödemiş ve dönem sonunda 490,000 TL vergi tahakkuk etmiştir. İşletme, beyannameyi vergi dairesine vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Ödenecek vergi kesinleştiğinde 370 DÖNEM KÂRI VERGİ ve DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI hesabı borçlandırılır, 371 DÖNEM KÂRININ PEŞİN ÖDENEN VERGİ ve DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ (-) alacaklandırılır ve kalan tutar 360 ÖDENECEK VERGİ ve FONLAR hesabına aktarılır.
Uygulama (1/2): Yönetim binasında Nisan ayına ait su faturasının 3,800 TL olarak geleceği tahmin edilmektedir. Muhasebe kaydını yapınız.
Tahmini gider 373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI hesabının alacağında izlenir.
Uygulama (2/2): Mayıs ayında, Nisan ayına ait su faturası 4,200 TL olarak gelmiştir. Faturanın bir hafta sonra ödenmesi planlanmaktadır. Muhasebe kaydını yapınız.
Fatura kesinleştiği için 373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI borçlandırılarak kapatılır. Tahmini değer ile kesinleşen değer arasındaki fark 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ hesabının borcunda gider olarak gösterilir. Fatura bir hafta sonra ödeneceği için ödenecek tutar 336 DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR hesabında izlenir.
336 DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR hesabının kullanılmasının sebebi, söz konusu borcun ticarî bir borç olmamasından kaynaklanmaktadır.
Pekiştirme: 37 nolu hesap grubuna ait hesapları, hesap kodları ile beraber sırasıyla yazınız.
37 BORÇ ve GİDER KARŞILIKLARI