Ticarî olmayan uzun vadeli alacaklar için kullanılır.
hesaplarını içinde barındırır.
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR hesabı gibi çalışır. Tek farkı ortaktan olan alacağın bir yıldan uzun süreli, yani uzun vadeli olmasıdır.
Bilanço gününde vadesine bir yıldan az kalan alacaklar 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR hesabına aktarılır.
Örnek: İşletme, %9.64 sermayesine sahip olduğu olduğu Deniz Ltd. Şirketi'ne 03/02/2016 tarihinde banka hesabından 18 ay vadeli 10,000 TL borç vermiştir. 03/02/2016 ve 31/12/2016 tarihlerindeki muhasebe kayıtlarını yapınız.
Deniz Ltd. Şirketi'ne %0 ~ %9 arasında ortak olunduğu ve ortak olunan şirkete uzun vadeli borç verildiği için 231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR hesabı borçlandırılır. Borç, banka kanalıyla verildiği için işletmenin banka hesabından nakit çıkışı olmuştur. Bu sebeple 102 BANKALAR hesabı alacaklandırılır.
2016 değerleme gününde söz konusu alacağın vadesine bir yıldan az süre kaldığı için 231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR hesabı alacaklandırılarak 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR hesabı borçlandırılır.
132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR hesabı gibi çalışır. Tek farkı iştirakten olan alacağın uzun vadeli olmasıdır.
Değerleme gününde vadesine bir yıldan az kalan alacaklar, 132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR hesabına aktarılır.
Örnek: İşletme %12 ortağı olduğu Ada İşletmesi'ne 24 ay vadeli 230,000 TL tutarındaki nakidi banka aracılığı ile vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
İşletme, Ada İşletmesi'nin %10 ~ %49 arasında ortağı olduğu için aynı zamanda Ada İşletmesi'nin iştiraki konumundadır. İştirake verilen 24 aylık uzun vadeli borç, 232 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR hesabının borcunda izlenir.
133 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR hesabı gibi çalışır. Tek farkı bağlı ortaklıktan olan alacağın uzun vadeli olmasıdır.
Bilanço gününde vadesine bir yıldan az kalan alacaklar 233 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR hesabı alacaklandırılarak 133 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR hesabının borcuna aktarılır.
Örnek: İşletme, %54 sermayesini elinde bulundurduğu Okyanus İşletmesi'ne 18 ay vadeli 6,660,000 TL tutarındaki borcu banka aracılığı ile vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Okyanus işletmesinin %50 ~ %100 arasında ortağı olunduğu için işletme, Okyanus İşletmesi'nin bağlı ortağı konumundadır. Bu sebeple Okyanus İşletmesi'ne verilen uzun vadeli (18 aylık) borç 233 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR hesabının borcunda izlenir.
135 PERSONELDEN ALACAKLAR hesabı gibi çalışır. Tek farkı personelden olan alacağın uzun vadeli olmasıdır.
Vadesine bir yıldan az süre kalan alacaklar, 135 PERSONELDEN ALACAKLAR hesabına aktarılır.
Örnek: İşletme nakde sıkışan personeline her ay maaşından eşit taksitlerle ve %8 faiz oranı ile birlikte tahsil edilmek üzere 14 ay vadeli 14,000 TL tutarındaki parayı kasasından vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Personele verilen borç uzun vadeli (14 aylık) olduğu için işletmenin personelinden olan alacağı 235 PERSONELDEN ALACAKLAR hesabının borcunda izlenir.
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR hesabı gibi çalışır. Tek farkı söz konusu olan alacağın uzun vadeli olmasıdır.
Vadesine bir yıldan az süre kalan alacaklar, 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR hesabına aktarılır.
Örnek: İşletme, yakın ilişkiler içinde olduğu Lilyum İşletmesi'ne 18,000 TL tutarında 36 ay vadeli hatır senedi vermiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
Lilyum İşletmesi'ne uzun vadeli hatır senedi verildiği için Lilyum İşletmesi'nden olan alacak 236 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR hesabının borcunda izlenir. Verilen uzun vadeli senet ise 421 BORÇ SENETLERİ veya 436 DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR hesabının alacağında gösterilir.
137 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-) hesabı gibi çalışır. Tek farkı söz konusu olan reeskont hesaplamalarının vadesine bir yıldan daha uzun süre kalan senetler üzerine uygulanmasıdır.
Örnek: 2017 yılı değerleme gününde vadesine 13, 17 ve 23 ay kalan ticarî olmayan üç adet senede 11,230 TL tutarında reeskont hesaplanmıştır. 31/12/2017 ve 01/01/2018 tarihlerinde yapılması gereken kayıtları yazınız.
139 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-) hesabı gibi çalışır. Tek farkı karşılık ayrılacak alacağın uzun vadeli olmasıdır.
Örnek (1/2): Ticarî olmayan ve vadesine 22 ay kalan 45,000 TL nominal değerli senet şüpheli hâle gelmiştir. İşletme söz konusu senede 30,000 TL karşılık ayırmıştır. Alacağın şüpheli hâle gelme kaydını yapınız ve karşılık ayırınız.
Ticarî olmayan uzun vadeli senet 236 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR hesabı alacaklandırılarak 138 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR hesabına aktarılır.
Söz konusu uzun vadeli ve ticarî olmayan alacağa 239 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-) hesabı alacaklandırılarak karşılık ayrılır.
Örnek (2/2): Yedi ay sonra söz konusu alacak 40,000 TL'ye nakit olarak tahsil edilebilmiştir. Muhasebe kaydını yapınız.
İlk olarak tahsil edilen 40,000 TL, 100 KASA hesabı borçlandırılarak kayıt altına alınır. 239 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-) hesabı borçlandırılarak karşılık ayırma işlemi kapatılır. 138 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR hesabı alacaklandırılarak söz konusu senedin konusu kapatılır. Aradaki fark 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabının alacağında gösterilir. Sonuç olarak işletme 45,000 TL'lik alacağının 40,000 TL'sini tahsil edebilmiş ve 5,000 TL zarar elde etmiştir. Zararın kesin sonucunu
KARŞILIK GİDERLERİ 30,000 - KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 25,000 = 5,000 TL'den de görebilirsiniz.
22 TİCARÎ ALACAKLAR dersinde olduğu gibi sınavlarda bu hesap grubu ile ilgili soru gelmediği için bu dersin de genel tekrarı yapılmayacaktır. Yine de bu hesap gruplarındaki hesapları ve hesapların nasıl kullanıldıklarını bilmeniz sizin yararınızadır.
Pekiştirme: 13 ve 23 nolu hesap gruplarına ait hesapları, hesap kodları ile birlikte sırasıyla yazınız.
13 DİĞER ALACAKLAR
23 DİĞER ALACAKLAR