Excel Nedir? Ne İşe Yarar?

Excel [egzel], Microsoft tarafından yayınlanan verileri depolamaya, organize ve analiz etmeye yararan hesap tablosu (spreadsheet) programıdır. Karmaşık bilimsel dataların analiz edilmesi, finansal tabloların yorumlanması, akademik problemlerin çözümü gibi birçok alanda kullanılan Excel aynı zamanda günümüzün en popüler hesaplama yazılımıdır. Windows tabanlı işletim sistemlerinin yayında Apple Macintosh işletim sistemi üzerinde de çalışabilmektedir. Yayınlanan son sürümü Microsoft Excel 2019'dur.

Excel'in Kısa Tarihi

Microsoft 1982 yılında Multiplan adlı ilk hesaplama yazılımını yayınladı. CP/M kısaltmalı Control Program/Monitor işletim sistemlerinde oldukça popüler oldu. Fakat IBM'in Lotus 1-2-3'yi yayınlamasından sonra popülerliğini yitirdi. Bunun üzerine Microsoft 30 Eylül 1985 tarihinde Excel'in ilk sürümünü Macintosh bilgisayarlar için yayınladı. İlk Windows sürümünü ise Kasım 1987'de 2.05 sürümü ile kullanıma sundu. '90 ların başında Excel'in popülerliği arttı ve Lotus 1-2-3'ten daha fazla satmaya başladı. 1995 yılında 5.0 sürümünün yayınlanmasından sonra Lotus 1-2-3'ün yerini aldı ve bu tarihten itibaren pazardaki konumunu korumaktadır.

Diğer sürümlerini kronolojik olarak inceleyecek olursak şöyle bir liste yapabiliriz.

• Excel 95 (v7.0) - 1995 yılında yayınlandı. 5.0 sürümüne göre daha kararlı ve hızlıydı.
• Excel 97 (v8.0) - Ataç animasyonlu ofis yardımcısı ilk olarak bu sürümle geldi. İlk VBA kullanımı ise standart bir özellik olarak sunuldu.
• Excel 2000 (v9.0) - Çok büyük bir yenilik getirmedi. Ataç animasyonlu ofis yardımcısının kullanıcıları çok fazla rahatsız etmesi yüzünden daha az görünür oldu.
• Excel 2002 (v10.0) - Küçük geliştirmelerle birlikte Office XP içinde yayınlandı.
• Excel 2003 (v11.0) - Küçük geliştirmelerle birlikte Office 2003 içinde yayınlandı. Göze çarpan en büyük yenilik "yeni tablo" özelliğiydi.
• Excel 2007 (v12.0) - Office 2007 ile birlikte kullanıma sunuldu. İlk kez şerit (ribbon) menü sistemine geçildi. SmartArt gibi düzenlenebilir diyagram, İsim Yöneticisi (Name Manager), Özel Tablo (PivotTable) gibi yenilikler ilk olarak 12. sürümle birlikte geldi.
• Excel 2010 (v14.0) - 64bit desteği, geliştirilmiş Özel Tablolar, daha fazla koşullu biçimlendirme seçeneği, ek resim düzenleme özelliği, sparklines, şerit özelleştirme, birçok yeni formül gibi yenilikler ilk olarak bu sürüm ile birlikte yayınlandı.
• Excel 2013 (v15.0) - FlashFill, Power View, PowerPivot, Timeline Slicer ve 50 yeni fonksiyon ilk olarak bu sürüm ile birlikte geldi.
• Excel 2016 (v16.0) - Power Query entegrasyonu, salt okunur mod, özel tablolar ve slicer'lar için klavye kısayolları, yeni grafik seçenekleri, veri kartları gibi bazı yenilikler bu sürüm ile birlikte geldi.
• Excel 2019 (v17.0) - FILTER(), UNIQUE(), SINGLE(), SORT(), SEQUENCE() gibi bazı fonksiyonlar, harita ve huni grafikleri, SVG ve diğer gelişmiş görseller, PivotTable güncelleştirmeleri ve iyileştirmeleri gibi birçok yenilik bu son sürüm ile birlikte yayınlandı.

Excel'in Kullanıldığı Alanlar

Excel hemen her alanda kullanılmaktadır. Özel bir şekilde listeleyecek olursak özellikle

• Bilim
• İstatistik
• Finans
• Akademi
• Kamu

çevrelerinde sıklıkla kullanılmaktadır.

Bu çevreler içinde en çok kullanılan alan finans ve kamu sektörüdür. İster banka olsun, ister özel bir işletme olsun, isterse bir kamu kurumu olsun Office programları içinde en sık kullanılan uygulamalardan biri Excel'dir. Bu şekilde işletmeye veya kuruma ait veriler düzenli bir şekilde depolanıp derlenebilmekte, gerektiğinde analiz ve raporlama için kullanılabilmektedir.

Bugün birçok kurumiçi ve online web yazılımı veritabanlarında tutulan verilerin düzenli çıktılarını alabilmek için Excel formatını kullanmaktadır. Bu uygulamalardaki "Excel'e aktar", "Excel'e ihraç et" gibi birçok kısayol tuşu Excel'in gelecekte de güçlü bir hesaplama tablosu yazılımı olarak kalacağının en açık göstergesidir.