BOINC Nedir? Ne İşe Yarar?

BOINC, gönüllülük esasına dayanan açık kaynak dağıtımlı hesaplama yazılımıdır. 2002 yılında Kaliforniya Berkeley Üniversitesi tarafından geliştirilmiştir.

Büyük çaplı bilimsel araştırmaların hızlı bir şekilde analiz edilebilmesi için süper bilgisayarlara ihtiyaç vardır. Süper bilgisayarların ise çok pahalı ve maliyetli olması yüzünden BOINC programı doğmuştur. Bu şekilde bilimsel projeler parçalara bölünmekte ve BOINC kullanıcılarına gönderilmektedir. Proje, kullanıcıların bilgisayarında hesaplanır ve analiz edilir. Sonuçlar ise merkeze gönderilerek proje tamamlanır. Neticede süper bilgisayarların kullanılmasına gerek kalmaz ve bilimsel çalışmalar birçok gönüllü bilgisayar yardımıyla bitirilir, büyük bir maliyet avantajı sağlanır.

BOINC ile Samanyolu'nun haritasının çıkarılmasına, Güneş sistemindeki asteroidlerin yörüngelerinin hesaplanmasına, sıtma gibi hastalıklara karşı üretilecek ilaçların araştırılmasına, CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan elde edilen verilerin analizine, uzaydan gelen radyo dalgalarının tanımlanmasına, karmaşık matematiksel soruların çözümüne, HIV ve kanser gibi ölümcül hastalıkların tedavisine ve daha birçok bilimsel çalışmaya katkıda bulunulabilir.

2015 yılı itibariyle 68 etkin proje vardır. Projeler çoğunlukla astrofizik, biyoloji ve matematik alanı ile ilgilidir.

BOINC Kullanımı

İlk olarak BOINC'in resmî sitesinden yazılım indirilir ve bilgisayara kurulur.

Program çalıştırılır ve "Add Project" düğmesi ile yeni proje eklenir. Tüm projelerin listesini şu adresten görebilirsiniz: BOINC Projeleri

Proje eklenmesi sırasında eğer yeni bir kullanıcı iseniz kullanıcı adı ve e-posta adresi sorulacaktır. Bu küçük formu doldurduktan sonra seçtiğiniz proje bilgisayarınıza indirilecek ve analiz edilmeye başlanacaktır.

BOINC'in mottosu "Boşta Çalışan Hiçbir İşlemci Kalmasın" şeklindedir. Bu sebeple yazılım, varsayılan olarak bilgisayarın kullanıcı tarafından kullanılmadığı, ekran koruyucunun etkin olduğu sürelerde çalışmaktadır. Buna rağmen ayarlardan her zaman çalışması ve işlemcilerin istenilen yüzdede kullanılması sağlanabilir.

Kullanımı oldukça basittir ve kullanıcılar tamamlanan proje parçacıkları kadar kredi kazanırlar. Bu şekilde istatistiklerde kaçıncı sırada olunduğu görülebilir.

Projelerde takım hâlinde de çalışılabilir. Bağlı bulunulan projeye göre bir takıma katılınır, ülkelerin ve üniversitelerin tanıtımı yapılır.

BOINC, projelere bağlı olarak Windows, Mac ve Linux işletim sistemlerini desteklemektedir.

BOINC Android Uygulaması

BOINC, Android işletim sistemli akıllı telefonlarda da çalışmaktadır. BOINC Google Play adresinden uygulama indirilebilir ve kullanılabilir.

Kullanımı masaüstü sürümü kadar basittir. Uygulama açılır ve "Add project" ile istenilen proje eklenir.

Masaüstü sürümünden farklı olarak Android uygulamasında analizler sadece telefon şarjda ve Wi-Fi bağlantısı açıkken yapılabilmektedir.

Projelerin analiz edilmeye başlayabilmesi için varsayılan olarak şarjın en az %90 olması gerekmektedir. Buna rağmen gelişmiş ayarlardan bu seviye daha aşağılara indirilebilir. Ayrıca işlemcinin kaç çekirdeğinin çalışacağı seçilebilir ve bellek ayarlamaları yapılabilir.

Telefon işlemcilerinin kapasiteleri masaüstü bilgisayarlara göre daha düşük olduğu için seçilen projelerin tamamlanması daha uzun sürebilmektedir. Örneğin; masaüstünde yaklaşık üç saatte biten bir proje, BOINC uygulamasında üç günde bitebilmektedir.

Eğer BOINC'in telefonunuzda her zaman çalışmasını istiyorsanız resmî uygulaması yerine NativeBOINC uygulamasını kullanabilirsiniz.

NativeBOINC, resmî uygulamadan farklı olarak masaüstü sürümü gibi çalışmaktadır. Bu sebeple BOINC Android uygulamasında seçilemeyen birçok proje NativeBOINC uygulamasında çalıştırılabilmektedir.

BOINC üzerine internette birkaç karalama mevcuttur. Bunlardan biri BOINC'in derin devletlerin bir ürünü olduğudur. Ne yazık ki bu çıkarsama komik bir komple teorisinden ibarettir. Bilgisayarınız bir asteroidin yörüngesini hesapladığında derin devletlerin gizli çıkarlarına hizmet etmiş olmuyorsunuz. İkinci olarak, BOINC'in elektrik tüketimi sebebiyle karbon salınımını arttırdığı iddia edilmektedir. Bu iddia da tutarsızdır. Dünyada birçok video oyunu oynanırken, insanlar arabalarını tek kişi kullanıp işlerine giderken BOINC'in küresel ısınmaya katkısı önemsiz derecededir.

BOINC bugüne kadar 3.3 milyon kişi tarafından kullanılmıştır. Mayıs 2015 itibariyle yaklaşık 273 bin etkin kullanıcısı vardır. Eğer siz de bilimsel çalışmalara katkıda bulunmak istiyorsanız BOINC'i bilgisayarınıza ve telefonunuza kurabilir, boşta çalışan cihazlarınızı bilimsel gelişmelere adayabilirsiniz.